Milos and Portokalos (Close Up, Μάρτιος 2014)

Από όλα όσα μπορεί να φέρει το παιδί μας στο σπίτι, λάσπες, αδέσποτα γατάκια, αλλόκοτους κολλητούς το πιο τρομακτικό είναι το έτερόν του ήμισυ. Όσο κι προσπαθούμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας τα πάντα, ξέρουμε ότι δεν θα είναι ποτέ ολοκληρωμένα χωρίς φίλους (που μισούμε), σχέσεις (που δεν εγκρίνουμε) και μια δική τους οικογένεια.

Οι σχέσεις μας οφείλονται στις ανεπάρκειές μας. Αν μπορούσαμε να τα καταφέρουμε μόνοι μας ως θεοί ή θηρία, όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, δεν θα υπήρχε θέμα. Έλα όμως που δεν μπορούμε… Έτσι, πονηρά, το υποσυνείδητο αναζητά το άτομο που το συμπληρώνει. Αυτό δεν σημαίνει ότι έλκονται τα αντίθετα. Αλλά ότι έχουμε έναν θετικό κι έναν αρνητικό πόλο και από τους διαφορετικούς μόνο προκύπτει η έλξη μεταξύ μας. Φανταστείτε, για παράδειγμα, έναν πολύ παρορμητικό άντρα πόσο ταιριάζει με μια ψυχαναγκαστική, control freak γυναίκα. Οι όμοιοι πόλοι απωθούνται, δηλαδή λειτουργούν ανταγωνιστικά από ένα σημείο και μετά. Αν, λοιπόν, παρατηρήσουμε τι μας ενοχλεί στους άλλους θα εντοπίσουμε κομμάτια του εαυτού μας που έχουμε κρύψει ή απαρνηθεί.

Τώρα που είπαμε όλα αυτά σκεφτείτε πόσο δύσκολο είναι να γνωρίσεις τον γαμπρό, τη νύφη, τα συμπεθέρια σου. Ήδη κάθε οικογένεια κρύβοντας τις ανεπάρκειες και αναδεικνύοντας τα προτερήματά της δημιουργεί ένα σύστημα που δύσκολα αλλάζει. Κάθε «εξωτερική απειλή», όπως π.χ. η δημιουργία μιας καινούριας σχέσης αντιμετωπίζεται με ομοιόσταση. Το σύστημα προσπαθεί να δυναμώσει τις άμυνες του για να παραμείνει το ίδιο. Οι γνωστοί από την ψυχανάλυση αμυντικοί μηχανισμοί που ενεργοποιούνται όταν δυο συστήματα ή άνθρωποι σχετίζονται είναι:

 # το χιούμορ, συχνά κάνουμε περιπαικτικά σχόλια για τους καινούριους μας συγγενείς, βγάζουμε παρατσούκλια, γελάμε με συμπεριφορές που μας ξενίζουν κι εκφράζουμε έτσι έμμεσα το άγχος μας για αποδοχή,

# η προβολή, η τάση να αποδίδουμε δικά μας απαγορευμένα συναισθήματα στους άλλους. Π.χ. η νύφη προβάλει στην πεθερά παράπονα, θυμό ή απογοήτευση που νιώθει για τη δική της μητέρα αλλά είναι επώδυνο να εκφράσει. Η μια συννυφάδα προβάλει στην άλλη τη ζήλια για τα αδέλφια της κι έτσι αποκτούν μια ανταγωνιστική σχέση. Ο γαμπρός παραπονιέται για την απόρριψη του πεθερού του εκφράζοντας ίσως θυμό για την σκληρότητα του δικού του πατέρα.

# η άρνηση. Όταν έχουμε τεράστιες προσδοκίες από τη σχέση με τα πεθερικά μας, από τον άντρα ή τη γυναίκα μας κ.τ.λ. αρνούμαστε να δούμε το ανεπιθύμητο κομμάτι της πραγματικότητας, δηλαδή να αποδεχτούμε ότι κανείς δεν μας καλύπτει απόλυτα, κάθε άνθρωπος έχει κάτι να μας δώσει άλλα όχι τα πάντα.

# η εκλογίκευση, δηλαδή η προσπάθεια του ατόμου να ερμηνεύσει με θετικό τρόπο μια μη αποδεκτή συμπεριφορά. Π.χ. η δυσαρέσκεια της πεθεράς προς τη νύφη ερμηνεύεται ως αδυναμία προς το γιο της κι όχι ως απόρριψη προς την γυναίκα του.

# η παλινδρόμηση, όταν τα συστήματα δεν μπορέσουν να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της πραγματικότητας συχνά επιλέγεται η οπισθοχώρηση σε μια κατάσταση του παρελθόντος όπου νιώθουμε ασφαλείς. Είναι το γνωστό «θα πάω στη μαμά μου» που συμβολίζει τον τερματισμό ενός γάμου.

Αυτοί και άλλοι μηχανισμοί συνοψίζουν τις προσπάθειές μας να οργανωθούμε σε ομάδες και οικογένειες για να νιώθουμε πιο ασφαλείς μέσα σε έναν αβέβαιο κόσμο. Ωστόσο, καλό είναι όλη αυτή η ενέργεια να επενδύεται στις σχέσεις μας συνειδητά και δημιουργικά. Να δουλεύουμε δηλαδή για τις σχέσεις μας. Να γνωρίσουμε και να αποδεχτούμε τον εαυτό μας για να μπορούμε να αποδεχτούμε και τους άλλους. Να είμαστε ευαίσθητοι στις αλλαγές… χωρίς αυτές δεν υπάρχει εξέλιξη. Η θεραπεία ζευγαριών και η οικογενειακή θεραπεία εφαρμόζονται εδώ και χρόνια βοηθώντας τα «συστήματα» να απορροφούν τους κραδασμούς της ζωής και να προχωράνε. Μήπως περιμένουμε τον ψυχολόγο να μας πει ότι πρέπει να εξελιχθούμε; Μήπως δεν το ξέρουμε; Έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο… «τι μήλα τι πορτοκάλια… μπορεί να είμαστε διαφορετικοί αλλά στο τέλος είμαστε όλοι φρούτα» (Gus Portokalos, My big fat Greek wedding).

© Copyright 2024 - Sharewithlarasoues.gr